Цэвэр хөгжлийн механизм гэж юу вэ?
Цэвэр хөгжлийн механизм (ЦХМ) нь аж үйлдвэр хөгжсөн орнуудаас хөгжиж буй орнууд дахь хүлэмжийн хийн ялгарлыг бууруулах төслүүдөд хөрөнгө оруулалт хийх боломжийг олгож буй Киотогийн протоколын ялгарлын арилжааны гурван механизмын нэг нь юм. ЦХМ нь хөгжиж буй орнуудын кредитийг Киотогийн протоколын хүрээнд хүлээсэн үүргээ биелүүлэх зорилго бүхий улс орнуудад шилжүүлэх боломж олгодог механизм юм.
Цэвэр хөгжлийн механизм нь дараахь 3 зорилгыг агуулдаг. Үүнд:- Уур амьсгалын өөрчлөлтийн явцыг удаашруулах санаачлагыг дэмждэг хөгжиж буй орнуудын тогтвортой хөгжлийн ололт амжилтыг дэмжих
- Киотогийн протоколд тусгасан нийт хүлэмжийн хийн ялгарлыг бууруулах зорилтын биелэлтэнд хувь нэмэр оруулах
- Аж үйлдвэр хөгжсөн орнуудыг хүлэмжийн хийн ялгарлыг бууруулах зорилтдоо хүрэхэд нь тус болох.
Мөн ЦХМ нь хөгжиж буй орнуудыг уур амьсгалын өөрчлөлттэй холбоотой санаачлагуудад өргөнөөр оролцоход нь дэмжлэг үзүүлэхээс гадна шинэ хөрөнгө оруулалт, шинэ цэвэр технологийн ашиг тусыг хүртэх боломжийг олгодог юм.
ЦХМ-д ЦХМ-н Гүйцэтгэх зөвлөлөөс (ЦХМ ГЗ) хяналт тавьж, Нэгдсэн үндэсний байгууллагын Уур амьсгалын өөрчлөлтийн суурь конвенцын (НҮБУАӨХК) Талуудын бага хурлаас удирдамжаар хангадаг.
Хүлэмжийн хийнүүд, тэдгээрийн эх үүсвэрүүд
Нарны дулаан дэлхийн атмосферт нэвтэрч, нэг бол газар болон далайд шингэж, үгүй бол сансар руу эргээд ойдог. Манай гаригийн атмосфер нь усны уур (H20), нүүрсхүчлийн хий (CO2), (N0x) болон метан зэрэг байгалийн хийнүүдээс бүрддэг.
Эдгээр хүлэмжийн хийн эх үүсвэрүүдийг үзүүлвэл:
ЦХМ-д ЦХМ-н Гүйцэтгэх зөвлөлөөс (ЦХМ ГЗ) хяналт тавьж, Нэгдсэн үндэсний байгууллагын Уур амьсгалын өөрчлөлтийн суурь конвенцын (НҮБУАӨХК) Талуудын бага хурлаас удирдамжаар хангадаг.
Хүлэмжийн хийнүүд, тэдгээрийн эх үүсвэрүүд
Нарны дулаан дэлхийн атмосферт нэвтэрч, нэг бол газар болон далайд шингэж, үгүй бол сансар руу эргээд ойдог. Манай гаригийн атмосфер нь усны уур (H20), нүүрсхүчлийн хий (CO2), (N0x) болон метан зэрэг байгалийн хийнүүдээс бүрддэг.
Эдгээр хүлэмжийн хийн эх үүсвэрүүдийг үзүүлвэл:
Түүнчлэн хотжилт, ой цэвэрлэх, хөдөө аж ахуйн үйл ажиллагаа, нийлмэл хийн ялгарал, карбонд суурилсан түлшний шаталтаас ялгарсан хий зэрэг хүний хүчин зүйлээр үүссэн хийнүүд атмосферийн химийн найрлагат нөлөөлдөг. Хүмүүс ихээхэн хэмжээний хүлэмжийн хийг атмосферт илгээдэг бөгөөд тэдгээр нь атмосфер дахь дулааныг тогтоон барих чадавхийг нэмэгдүүлж, атмосферийн нийт температурыг нэмэгдүүлэх үндэс болдог.
Хүлэмжийн хийнүүд нь байгаль дээр оршин байдаг. Гэхдээ дэлхий дээрх тээврийн хэрэгслүүд, үйлдвэрлэл, болон дулааны үйлдвэрлэлд шаардагдах эрчим хүчний 85% -г бий болгодог карбонд суурилсан түлшний шаталтаас үүсэх хийнүүд нь тэдгээр хийн концентрацийг өндөр хэмжээнд хүргэдэг байна. Дэлхийн хүн ам 2060 он гэхэд одоогийнхоос 6 тэрбумаар нэмэгдэн 10 тэрбумд хүрч, тэдний 75% нь хот суурин газарт амьдрах бөгөөд 2050 он гэхэд эрчим хүчний хэрэгцээ 3 дахин нэмэгдэнэ хэмээн тооцоолсон байдаг. 2010 он хүртэл хүлэмжийн хийн ялгарлын ихэнхийг аж үйлдвэр хөгжсөн орнуудаас бий болгох бөгөөд хөгжиж буй орнуудын эрчим хүчний хэрэглээ дэлхийн хэрэглээний 40%-д хүртэл өснө гэж үзэж байна.
Хүлэмжийн хийнүүд нь байгаль дээр оршин байдаг. Гэхдээ дэлхий дээрх тээврийн хэрэгслүүд, үйлдвэрлэл, болон дулааны үйлдвэрлэлд шаардагдах эрчим хүчний 85% -г бий болгодог карбонд суурилсан түлшний шаталтаас үүсэх хийнүүд нь тэдгээр хийн концентрацийг өндөр хэмжээнд хүргэдэг байна. Дэлхийн хүн ам 2060 он гэхэд одоогийнхоос 6 тэрбумаар нэмэгдэн 10 тэрбумд хүрч, тэдний 75% нь хот суурин газарт амьдрах бөгөөд 2050 он гэхэд эрчим хүчний хэрэгцээ 3 дахин нэмэгдэнэ хэмээн тооцоолсон байдаг. 2010 он хүртэл хүлэмжийн хийн ялгарлын ихэнхийг аж үйлдвэр хөгжсөн орнуудаас бий болгох бөгөөд хөгжиж буй орнуудын эрчим хүчний хэрэглээ дэлхийн хэрэглээний 40%-д хүртэл өснө гэж үзэж байна.
Posted by БОРОО
on 2:10 AM.
Filed under
DICTIONARY
.
You can follow any responses to this entry through the RSS 2.0